De inflatie is in de maand augustus opgelopen tot 12 procent, vergeleken met het jaar daarvoor. Dat heeft het CBS op 6 september bekend gemaakt. Het is het hoogste inflatiecijfer te allen tijde gemeten in Nederland.
Inflatie is de gemiddelde stijging in het prijsniveau. Dat prijsniveau gaat over producten en diensten die wij met zijn allen dagelijks gebruiken. Het CBS berekent het cijfer door middel van een denkbeeldig mandje. Daar zitten standaardproducten in en die bepalen het gemiddelde prijsniveau.
De inflatie is nu ontzettend hoog en sinds 1975 (toen 11,1 procent) is het inflatiecijfer niet zo hoog geweest.
Je hebt het misschien al gemerkt, maar alles is duurder geworden. Zo ook de basisbehoeften zoals energie en eten. De lonen worden binnenkort ook wat hoger, alleen laat dat nog even op zich wachten.
Hoe kan het dat die inflatie zo hard aan het stijgen is? Nicky Pouw van de Universiteit van Amsterdam zegt dat er drie factoren zijn die ermee te maken hebben: “Ten eerste is er de stijging van energieprijzen. Die stijgen door geopolitieke redenen als conflicten en oorlogen, waardoor de aanlevering van energie verstoord is. Ook nationaal is een reden, namelijk doordat de gaswinning in Groningen onder vuur ligt. Ten tweede zijn de voedselprijzen gestegen. Dat heeft bijvoorbeeld te maken met de oorlog in Oekraïne. Dat zorgt ervoor dat bepaalde agrarische producten en oliën duurder zijn geworden.” Iedereen merkt deze toename in prijs in hun portemonnee. Wat ook gebeurt is dat de prijs omhooggaat van andere diensten. “Uiteten wordt duurder, net als het OV. Dat komt omdat die aanbieders die prijsstijging willen terugverdienen op de consument”, zegt Pouw.
De derde oorzaak is meer een reken technische oorzaak, Pouw legt uit: “Door de coronacrisis hebben veel ondernemers verliezen geleden en die willen zij terugverdienen. Dat doen ze dan in deze periode van het jaar. Ik weet niet of die prijsstijging permanent zal zijn of dat het een tijdelijk iets is.”
Als je een bedrijf zou willen starten, zou je denken dat inflatie een hele belangrijke rol speelt. Dat is ook zeker zo, zegt Pouw: “Als startend bedrijf leent men meestal geld. Daar is renteniveau dan van belang, namelijk tegen welke kosten je gaat lenen. Als die rente binnenkort wordt verhoogd dan is het misschien beter om nu te gaan lenen en niet te lang te wachten. Het ligt er natuurlijk ook aan in welke sector je bedrijf bent.”
Volgens Pouw zijn er nog belangrijkere dingen om rekening mee te houden als je een bedrijf wil starten, bijvoorbeeld risico’s die je zou kunnen lopen: “Wat als Covid weer terugkomt waardoor verschillende aanvoerlijnen en systemen niet meer werken. Ik denk dat je daarom als startende ondernemer kritisch moet gaan kijken hoe je risico’s gaat spreiden, zodat je bijvoorbeeld niet afhankelijk bent van één aanvoerlijn. Het is dus handig om verschillende scenario’s te bedenken. Dat is belangrijker dan hoeveel je gaat lenen bij de bank.
Voor de toekomst is het nog maar de vraag wat er met de inflatie zal gebeuren. Het is natuurlijk moeilijk in te schatten, zo vindt Pouw: “Het is afhankelijk van die drie factoren. Ik denk dat die reken technische factor weer gaat afvlakken. Wat betreft de energieprijzen, dat is heel erg afhankelijk van wat Nederland gaat besluiten. Gaat het land vanuit reserves energie leveren of weet het de reserves weer aan te vullen waardoor de prijzen weer omlaag kunnen. Ik ben bang dat zolang de geopolitieke relaties op scherp blijven staan, dat de voedselprijzen nog wel hoog blijven. Ik denk uiteindelijk dat de inflatie zal gaan afvlakken, maar dat het niet heel erg laag wordt.”
Foto door Ketut Subiyanto
