Eenzaamheid onder ouderen is sinds coronatijd met ruim 40% toegenomen. Vooral de ouderen die niet langer zelfstandig kunnen wonen en verblijven in een bejaardentehuis kampen met gevoelens van eenzaamheid. Dat blijkt uit de cijfers van CBS die in 2020 gepubliceerd werden.
Daarnaast kunnen veel jongeren het niet veroorloven om uit huis te gaan. Want ook al spreken (onder anderen) Rabobank en ABN-AMRO over dat er een (langzaam) einde lijkt te komen aan de stijgende huisprijzen, de kosten om op jezelf te wonen blijven té duur. Vooral in Brabant zijn de huurprijzen het hoogst. Hier zijn de prijzen namelijk met ruim 11% gestegen, wat betekent dat we gemiddeld bijna 13 euro kwijt zijn per vierkante meter.
Twee problemen, één oplossing
Twee verschillende problemen die compleet los van elkaar lijken te staan. Toch hebben ze iets gemeen, namelijk hun oplossing: Jongeren laten intrekken in bejaardentehuizen- of woonflats voor ouderen. Dat klinkt als een win-winsituatie. Gea Sijpkes, directeur van Humanitas- een vereniging voor maatschappelijke dienstverlening en samenlevingsopbouw- kwam in 2012 met dat idee. Als de eerste liet ze jongeren intrekken in een zorgcentrum voor ouderen: Humanitas in Deventer. “Goedkope woonruimte voor studenten, in ruil voor leven in de brouwerij in ons huis. Dat was de basis van mijn idee”, vertelt Sijpkes aan NOS in 2017. Het zijn tevens niet alleen studenten die in bejaardentehuizen intrekken, “…allerlei jongeren die niet aan een betaalbare woning kunnen komen zien dit als oplossing”, vertelt ze verder.
“Goedkope woonruimte voor studenten, in ruil voor leven in de brouwerij in ons huis. Dat was de basis van mijn idee.”
In het bejaardentehuis ‘Tuindorp Oost’ in Utrecht wonen jonge en oude buren naast elkaar. “Er zaten altijd wel mensen samen rummikub te spelen in de gezamenlijke ruimte”, zegt Max Reijder. “Het was altijd super gezellig, ook al snapten we elkaar soms niet helemaal”, gaat hij verder. In 2016 verhuisde hij naar Tuindorp Oost waar hij, met plezier, een jaar heeft gewoond.
“Het was altijd super gezellig, ook al snapten we elkaar soms niet helemaal.”
In een artikel op de site ‘waardigheid en trots’ uit 2019 kwamen nog meer bewoners aan het woord. Zo vertelt mevrouw Piël- die inmiddels de 100 heeft getrotseerd- dat ze een heel ander soort gesprekken voert met haar jonge buren. “Mijn eigen leven bloeide op.” Zorgcentrum ‘de Posten’ in Enschede ging zelfs nog een stapje verder dan Tuindorp Oost. In 2014 waren zij namelijk al bezig met het samenbrengen van jongeren en ouderen. Hun jonge bewoners kregen namelijk een korting op hun huur, mits zij zo’n 30 uur per maand vrijwilligerswerk deden voor de ouderen in hun flat. Zo vertelt Tanja, een verzorgende in De Posten: “Veel afdelingen durfden het niet aan, uit angst voor extra werk. Maar ik was meteen enthousiast.” (Waardigheid en trots, 2019)
Brabant
In Brabant is het laten samenkomen van jongeren en ouderen in woningen nog relatief nieuw. In 2021 kwamen er plekken vrij voor jongeren in de Kievitshorst- een verzorgingstehuis voor ouderen met dementie in Tilburg. Maar twee jaar daarvoor werd al bekend gemaakt dat het tehuis zou gaan sluiten en het gebouw in 2022 gesloopt zou worden. “Zonde”, vindt Margriet Ratelband- manager langdurige zorg bij Wever en voormalig manager van Kievitshorst, “beiden partijen hadden het erg naar hun zin.” Zelfstandige woonplekken voor ouderen, begeleid wonen voor jonge dementerende en een leeg verzorgingstehuis die is omgebouwd tot appartementencomplex voor studenten. Een snelle google search-sessie en het wordt meteen duidelijk dat er verschillende woonopties zijn voor jong en oud. Maar jongen en oud die sámen leven, is niet te vinden- naast wat projecten en initiatieven die inmiddels (letterlijk) tegen de vlakte zijn gegooid.
“Er zijn zoveel ouderen die niet de zorg krijgen die ze nodig hebben, doordat verzorgingstehuizen overvol zitten. Daar passen echt geen jongeren meer bij.”
Volgens Corné van den Boer, manager Financiën en Control bij de Wever (de grootste organisatie in Brabant die ouderen ondersteunt en hulp biedt) is het geen doen om jongeren in bejaardentehuizen laten intrekken. “Er zijn zoveel ouderen die niet de zorg krijgen die ze nodig hebben, doordat verzorgingstehuizen overvol zitten. Daar passen echt geen jongeren meer bij.” Daarbij zijn de medische klachten en de daar bijbehorende zorg die ouderen nodig hebben steeds heftiger. “Doordat er geen plek is voor ouderen om opgenomen te worden, ontstaan er lange wachtrijen. Dit heeft als gevolg dat ouderen- noodgedwongen- langer thuis moeten wonen. Velen van hen hebben geen familie die hen kan verzorgen en aangezien zij dat zelf ook niet goed meer kunnen, verslechtert hun conditie”, vult van den Boer aan.
