In deze rubriek ‘huisjesmelkers, de guide’ gaat springplank het gesprek aan met wonende jongvolwassenen die in de knoop zitten met hun huisbaas of woningcorporatie. Door de woningcrisis op dit moment blijven veel afgestudeerden woonruimtes huren, aangezien een huis kopen tegenwoordig bijna onmogelijk is; en dat kan gevaarlijk zijn.
Veel jongeren komen terecht in de donkere wereld van huisjesmelkers en hun belangen. Samen met Chelsey Kine, werkstudent vastgoed en makelarij, gaan we het gesprek aan met de studenten en kijken we waar het mis gaat. Wat zijn de rechten van de huurder en wat zijn de grijze gebieden waar de huurbaas misbruik van kan maken? Wat zijn dingen die je moet weten voor de toekomst zodat dit jou niet hoeft te overkomen? In deze eerste editie van ‘huisjesmelkers, de guide’ spreken we Nora. Nora is een 19-jarig meisje en ze woont met 18 andere meisjes in een huis in Nijmegen. Ze woont in een onzelfstandige woonruimte, wat betekent dat ze haar kamer huurt voor onbepaalde tijd. Dat klinkt vertrouwd aangezien bijna alle uitwonende van deze leeftijd dat doen, maar toch weten veel mensen niet dat huisjesmelkers via deze manier misbruik van je kunnen maken. Nora vertelt over haar huisbaas en over de angst, de stress en de machteloosheid.
“Hi Nora, kan je me iets vertellen over het huis waar in je woont?”
“Ik woon in het centrum van Nijmegen, aan het water. Een perfect huis zou je zeggen. Ik woon er nu voor anderhalf jaar en we wonen er in totaal met 19 mensen. Iedereen heeft een eigen kamer maar we delen ook voorzieningen. Ik woon dus in een officieel studentenhuis. Althans, dat werd ons verteld door de huisbaas. Een vader van een huisgenoot van mij werkt bij de gemeente en had het gecheckt, die vertelde dat het huis niet stond aangemeld. Een tijdje geleden kwam er naar boven dat ons studentenhuis niet stond ingeschreven bij de gemeente dus dat vonden we al gek.”
Chelsey: “Dit wordt hospitaverhuur genoemd, dit betekent dat er sprake is van huur van een onzelfstandige woonruimte (kamer) in een huis waarin de verhuurder zelf zijn hoofdverblijf ook heeft. Dat hoeft in de praktijk natuurlijk niet zo te lopen, zoals er nu gebeurt bij Nora, maar dat betekent dat de verhuurder meer rechten heeft. Dit staat omschreven in artikel 7:232 lid 3. Het betekent dat het onderverhuur van korte aard is, je woont daar alleen tijdens je studententijd. Volgens de wet heb je dan geen huurbescherming. Veel verhuurders weten dat hun partij in de minderheid zijn en nemen daar graag gebruik van door vaak het randje op te zoeken of daar overheen te gaan. Nora valt niet onder het huurprijzenrecht maar wel onder het huurrecht (de algemene bepaling). Dit betekent dat Nora wel rechten heeft maar deze rechten staan vooral beschreven in een huurovereenkomst. Als ze deze overeenkomst heeft getekend; en ze deze dus volledig tegemoet komt, kan de huisjesbaas doen wat hij wil.
“Kan je me iets vertellen over je huisbaas?”
“Ik heb hem maar een keer gezien in het echt gezien, terwijl ik hier al anderhalf jaar woon. Hij is behoorlijk asociaal en lijkt altijd boos. Hij vindt ons nogal vervelend. Een aantal kamers hebben bijvoorbeeld geen verwarming. Mijn huisgenoten hadden toen een elektrische verwarming gekocht waardoor hij over de rooie ging, hij vond dat dat niet kon. Hij belde ons dan boos op en verhoogde de huur. Onze was hing altijd aan een wasrek in het huis, totdat hij het daar opeens niet meer mee eens was. Hij heeft de wasrekken inclusief de was eraan toen gewoon weggegooid. Het is elke week weer iets anders. Kosten worden heel snel verhoogd. Ook zo’n raar verhaal: hij vond opeens dat een meisje een hoogslaper in haar kamer moest hebben maar dat wilde zij niet en dat liet ze hem weten. Doordat ze had geweigerd de hoogslaper te laten plaatsen werd haar huur omhoog gegooid. Dit soort dingen gebeuren elke week.
Chelsey: “Volgens artikel 7:232 BW valt deze onzelfstandige woonruimte dus onder het huurrecht, niet onder de huurprijsrecht. Doordat deze meisjes niet onder het recht van de huurprijs vallen moeten hun regels en hun grens zelf opnemen in de huurovereenkomst. Als dit soort regels (zitten aan spullen, huur omhooggooien) niet worden opgenomen hebben de meisjes later geen poot meer om op te staan. Eerst was hier niet zoveel mis mee omdat er niet zo’n krapte was op de huizenmarkt. De krapte die er nu is geeft een huisbaas veel meer macht. Deze huisbaas gaat over de grenzen heen, grenzen die helaas niet zijn opgenomen in de huurovereenkomst. Heel lang is deze overeenkomst goed gegaan maar nu maken huisbazen massaal misbruik van hun macht voor hun eigen doeleinden.”
“Ook zit er veel schimmel in het huis, inconsistente verwarming die bijna nooit werkt. We worden er ziek van. Een huisgenoot heeft tijdens de winter amper in haar kamer kunnen wonen omdat er een gat in haar raam zat die de huisbaas niet kwam fixen, hij stook het geld van de verzekering in zijn eigen zak. Hij boort gaten in de muren om te kijken of er ergens nog ruimte is om nóg meer kamers te bouwen. Dat concept slaat nergens op, hij doet het alleen om te kijken of er meer geld uit te halen valt.”
Chelsey: “Volgens artikel 7:206 is de verhuurder verplicht om gebreken in de woonruimte van de huurder op te lossen tenzij dit een onmogelijk is of enorme uitgaven vereisen. De verhuurder is volgens artikel 7:206 ook verplicht om evenredige vermindering van de huur in te stellen ten gevolge van een gebrek.
“Je hebt je huisbaas maar een keer thuis gezien, maar toch lijkt hij goed te weten wat er bij jullie thuis gebeurt. Hoe houdt hij dat in de gaten?”
In het eerste jaar kwamen er een klusjesman en een schoonmaakster over de vloer. Daar moesten wij voor betalen, maar de schoonmaakster deed eigenlijk niets. Als ze langs waren geweest dan wist de huisbaas allerlei dingen over ons, dus die twee communiceerden met hem over wat wij deden en wat zij zagen gebeuren in het huis, als een soort spionnen. Daarna heeft de zoon van de huisbaas ook een tijdje bij ons in het huis gewoond en hij zei zelf dat hij er puur en alleen zat om ons in de gaten te houden. Dat zei hij gewoon.”
“Ik kan me goed voorstellen dat dat de sfeer in het huis niet verbetert.”
“Nee, dat kan je wel zeggen, ja. Buiten dat de zoon, de klusjesman en de schoonmaakster veel stress opleverden zijn er ook andere dingen gebeurd. Hij heeft huisgenoten uit het huis gezet en plaatste arbeidsmigranten om meer geld te vangen. Deze zette hij er na een tijdje weer uit als hij weer geld nodig had.”
“Hoe communiceren jullie met de huisbaas?”
“Eerst communiceerde hij 1 op 1 met huisgenoten, maar nu mogen we hem niet meer benaderen. We mogen hem niet bellen, we mogen hem niet appen en we mogen hem niet mailen. Dan wordt hij boos. De huisbaas zit verbonden aan een klein aantal stichtingen, dus nu mailen we altijd naar de stichtingen. Die vertellen ons dan dat ze ons alleen kunnen helpen met ‘financiële zaken’. Daar hebben we dus ook vrij weinig aan gehad. Jammer genoeg.”
“Heb je al eens hulp gezocht?”
“Een van mijn huisgenoten heeft een familielid die advocaat is en hij helpt ons wel eens mee. Hij kan ons niet altijd helpen aangezien er elke week wel weer wat is. Die man zou een parttimebaan aan ons over hebben als hij ons altijd zou helpen. Ook heerst er een angst omdat we zelf, zonder de advocaat, niks kunnen zeggen omdat je daarvoor wordt afgestraft.
Chelsey: “Nora zou naar juridische loketten kunnen gaan om advies te vragen maar daar kan je helaas niet echt je verhaal kwijt. Je kan naar de kantonrechter en naar de huurcommissie gaan maar helaas staat er nergens precies vermeld hoe dit proces verloopt als het over onzelfstandige woonruimtes gaat. Degene die verliest, die moet betalen; dus deze studenten zouden dan iemand moeten vinden die precies weet waar hij over praat als ze aan een proces zouden willen beginnen.
Verschillende huisgenoten zijn al gestraft. Laatst was er bijvoorbeeld een gesprek met de huisbaas en zijn stichting. Twee huisgenoten gingen het gesprek aan en een ervan kreeg kort daarna een mail dat haar contract niet was verlengd. Zij kwam er dus ineens achter dat ze uit het huis moest. De kamer kwam vrij en ze vroeg aan de huisbaas of zij niet gewoon opnieuw het contract kon tekenen voor die kamer, waarop de huisbaas antwoordde dat dat niet kon aangezien ze voor teveel ‘commotie’ had gezorgd.”
Chelsey: “Waarschijnlijk weet deze verhuurder heel goed wat hij doet, het gemene ervan is dat hij ook weet dat hij er zo mee wegkomt. De wet biedt nu niet genoeg bescherming voor de huurders van onzelfstandige woonruimte. Hugo de Jonge is op dit moment bezig met de wet ‘Goed Verhuurdersschap’. Daarin zullen deze meisjes meer bescherming krijgen tegen dit soort malafide verhuurders.”
“Waarom ben je nog niet uit het huis gegaan?”
“Ik wil graag weg, iedereen wil graag weg. Het is alleen heel lastig om een nieuwe kamer te vinden hier in Nijmegen. Iedereen hospiteert om weg te kunnen gaan. Ik heb er vandaag zelfs nog een paar mails uitgestuurd maar het is gewoon hartstikke lastig om een nieuwe plek te vinden.”
Chelsey: “Het lijkt soms lastig maar het is vaak beter om jezelf niet langer in zo’n situatie te laten zitten. Uit huis gaan is dan de beste optie. Zo’n woonsituatie gaat ten koste van je mentale gezondheid. Juist doordat zoveel mensen het pikken en blijven zitten krijgen de huisjesmelkers meer macht. Het is dus goed dat Nora weg probeert te gaan.”
*Nora haar achternaam is bekend bij de redactie.
